Byczyna (Kluczborska), opolskie

Wśród murów obronnych

Byczyna to miasto w północnej części województwa opolskiego, w powiecie kluczborskim, jest siedzibą gminy. Miasto to leży na styku trzech województw: wielkopolskiego, łódzkiego oraz opolskiego. Byczyna Kluczborska to jedna z najstarszych osad na Opolszczyźnie. Ma długą i ciekawą historię. Do 1945 roku omawiane miasto znajdowało się na terenie Niemiec. Byczyna przez wieki miała charakter miejscowości przygranicznej. Kilka kilometrów na wschód od miasta była już Polska. Gdy po wojnie granice zmieniły się, Byczyna utraciła status miasteczka przygranicznego. Osada jest malowniczo położona i otaczają ją średniowieczne mury obronne. Zachowały się one w 98% procentach. Nazwa miejscowości jest w miarę przejrzysta, ponieważ pochodzi od słowa „byk”. W okolicy ongiś była bardzo rozwinięta hodowla byków. Przez dość długi okres miasto miało niemiecką nazwę Pitschen. Jej zgermanizowanie skutkowało tym, iż utraciła swoje pierwotne znaczenie. Do najważniejszych zabytków miejscowości należałoby zaliczyć gotycki kościół (ewangelicki), barokowy kościół katolicki, ratusz, mury obronne, wieże, spichlerz oraz liczne kamienice. Zapraszam na spacer po Byczynie Kluczborskiej. 

Ratusz i rynek

Ratusz stoi w centralnej części rynku. Budowla została wybudowana na przełomie XV i XVI wieku. Niejednokrotnie była niszczona przez pożary. Mocno ucierpiała podczas ostatniej wojny światowej. Ratusz został odbudowany w drugiej połowie XX wieku. Jest to budowla, która reprezentuje styl barokowy. Wieża obecnie służy jako punkt widokowy na miasto oraz okolicę. W piwnicach znajduje się restauracja. Udało mi się zwiedzić ratusz i wieżę widokową. Przez przypadek! O każdej pełnej godzinie można zobaczyć wnętrze omawianego obiektu. Akurat byłem na rynku byczyńskim przed godziną 12. Zauważyłem też grupkę turystów, którzy oczekiwali na wejście do ratusza. Wraz ze zwiedzającymi stał Pan przewodnik. Ośmieliłem się go zapytać, czy ja również mógłbym obejrzeć ratusz od środka. Uzyskałem odpowiedź pozytywną. Opłata za zwiedzanie jest dowolna. Przewodnik ciekawie opowiadał o historii miasta, rynku oraz oczywiście o ratuszu. Obiekt posiada wiele ciekawych elementów ozdobnych (na przykład portale).

W jednej ze sal znajduje się obraz, który przedstawia moment poddania się arcyksięcia austriackiego Maksymiliana III Habsburga. Scena ta dotyczy punktu kulminacyjnego tak zwanej Bitwy pod Byczyną. Wydarzenie to miało miejsce w styczniu 1588 i jest ściśle związane z walką o polski tron (po śmierci Stefana Batorego), o który ubiegał się również wyżej wspomniany Habsburg. Na czele armii Rzeczypospolitej stał Jan Zamoyski (założyciel Zamościa). Polacy pokonali przeciwnika i zmusili go do poddania się. Wyżej wspominane dzieło przedstawia właśnie klęczącego Maksymiliana III Habsburga, który składa broń. Obraz ten znajduje się w sali plenarnej. 

Po zapoznaniu się z historią Byczyny udaliśmy na wieżę widokową, z której można podziwiać przepiękne widoki na Byczynę oraz okolicę. Jestem bardzo zadowolony ze zwiedzania byczyńskiego ratusza. Była to prawdziwa lekcja historii. Pan przewodnik to osoba, która jest skarbnicą wiedzy o Byczynie.

Kościół św. Mikołaja

Jest to gotycka budowla, która należy do Kościoła ewangelickiego. Została wybudowana w XIV stuleciu. W latach 80. XIX stulecia obiekt został odnowiony, przez co nabył wiele cech neogotyckich. We wnętrzu świątyni znajduje się średniowieczny krucyfiks oraz liczne epitafia. W tym kościele można również obejrzeć krypty grobowe byczyńskich rodów. Udało mi się wejść do środka tej gotyckiej świątyni, co w przypadku protestanckich kościołów jest ewenementem. Jest ona majestatyczna, ale wymaga remontu. Nieszczelne okna powodują, iż do wnętrza tej budowli zacieka woda, która niszczy ściany. Mam nadzieję, że znajdą się pieniądze, które pozwolą uratować ten gotycki budynek sakralny. Po kościele oprowadza Pani, która jest parafianką owej świątyni.

Wieża Bramna Wschodnia tzw. Polska

Z uwagi na to, iż brama ta jest zwrócona w kierunku większej części państwa polskiego, nazwano ją właśnie Polską. Obiekt powstał w XV wieku. Historycy twierdzą, iż właśnie pod tą bramą skapitulował Maksymilian III Habsburg.

Wieża Bramna Zachodnia tzw. Niemiecka

Bramę tę nazwano Niemiecką, ponieważ jest ona zwrócona w kierunku terytorium państwa niemieckiego. Wzniesiono ją w XV stuleciu.

Baszta Południowa

Powstała w XVI wieku. Posiada okienka strzelnicze oraz okna w wyższych partiach, które są zamknięte łukiem spłaszczonym. Obiekt miał za zadanie wzmocnienie obronności muru.

Kościół rzymskokatolicki pw. św. Trójcy

Jest to budowla barokowa, którą wzniesiono w roku 1767. Wieżę ukończono w 1782 roku. Wyposażenie świątyni pochodzi z XVIII i XIX wieku.

Mury obronne, XV-XVI wiek

Kaplica cmentarna pw. św. Jadwigi, gotycka z XIV stulecia

Spichlerz, neogotycki, XIX wiek

Uliczki miasta

Informacje na podstawie Urzędu Miejskiego w Byczynie.

Zdjęcia Andrzej Pietruszka, 18 września 2023 roku.

Autor: Andrzej Pietruszka