POZNAJ MNIE
Do Dzierżoniowa wybrałem się w ostatni weekend maja 2022 roku. Pogoda była w kratkę, raz było słońce, a raz padał deszcz. Było dość zimno jak na miesiąc maj. Otóż Dzierżoniów to miasto w południowo-zachodniej Polsce, w województwie dolnośląskim, jest siedzibą powiatu i gminy. Przez miasto przebiega kolejowa Magistrala Podsudecka, dzięki której możemy bez problemu dotrzeć do Dzierżoniowa z Katowic czy Krakowa. Miasto nie jest duże, ale bardzo klimatyczne i niewątpliwie ma swój urok. Wąskie uliczki, tajemnicze zakamarki, ciekawe budowle, to wszystko przesądza o wyjątkowości Dzierżoniowa. Miejscowość położona jest nad rzeką Piławą. Dzierżoniów znajduje się w Kotlinie Dzierżoniowskiej, u podnóża Gór Sowich. Miasto zostało prawdopodobnie założone przed 1241 rokiem. Pierwotnie osada nosiła nazwę Reichenbach im Eulengebirge, ponieważ do roku 1945 należała do Niemiec. Po drugiej wojnie światowej miejscowość przyłączono do Polski. Przez jakiś czas funkcjonowała spolszczona nazwa miasta Rychbach (również Rychonek), ale już w roku 1946 zmieniono ją na Dzierżoniów (na cześć ks. Jana Dzierżona, który był śląskim badaczem pszczół). Po wojnie do miejscowości stopniowo zaczęli przybywać Polacy z Kresów Wschodnich (tereny obecnej Ukrainy). Zajęli oni miejsce Niemców, którzy zostali wysiedleni. Nowi mieszkańcy przywieźli do Dzierżoniowa część dawnej, kresowej Polski, którą zniszczyła zawierucha wojenna. Kultura kresowa zajęła zatem swoje zaszczytne miejsce m. in. w Dzierżoniowie. Na rynku możemy do tej pory znaleźć restauracje, które swoją nazwę, ale przede wszystkim menu, nawiązują do kuchni dawnych Kresów południowo-wschodnich. Zapraszam na spacer po Dzierżoniowie.
Rynek w Dzierżoniowie
Synagoga dzierżoniowska z 1875 roku
Kościół Niepokalanego Poczęcia NMP z XIV stulecia
Kościół Maryi Matki Kościoła z lat 1795-1798
Kościół Świętej Trójcy z XIII stulecia, służył jako kaplica zamkowa
Kościół św. Jerzego z XII stulecia, wieża z wieku XV, wielokrotnie przebudowywany
Kaplica rodziny Sadebecków z roku 1803
Młyn Hilberta z roku 1868
Mury obronne
Budynek Muzeum Regionalnego, 1897
Wieża ciśnień, lata 30. XX stulecia
Uliczkami Dzierżoniowa
Dworzec kolejowy w Dzierżoniowie
Legenda o dzielnym doboszu
Opowiastka głosi, iż w roku 1640 Dzierżoniów został zaatakowany przez wojska szwedzkie. Przed całkowitą zagładą grodu uchronił niejaki dobosz (według Słownika Języka Polskiego jest to „członek orkiestry wojskowej grający na bębnie”). Podczas próby przedostania się nieprzyjaciela do Dzierżoniowa, to właśnie jego granie na bębenku na wieży ratuszowej pomogło uratować miasto i jego mieszkańców przed Szwedami. Co ciekawe, na instrumencie grał bardzo mały chłopiec, który był bardzo mężny. Co dokładnie wydarzyło się wtedy?
Otóż kto potrafił trzymać broń w ręku, ten poszedł walczyć z wojskami szwedzkimi. W mieście zostały natomiast kobiety, osoby starsze oraz dzieci. Wróg w bardzo szybkim tempie zaczął zbliżać się do murów miejskich i wszystkim mieszkańcom wydawało się, że skutecznie opanuje miasto. Nieoczekiwanie z wieży ratuszowej rozległy się marszowe sygnały, które świadczyły o przegrupowaniu oraz mobilizacji wojsk. Te bardzo rytmiczne dźwięki wykonywał właśnie wyżej wspominany chłopiec, który pełnił funkcję miejskiego dobosza. Szwedzi, słysząc owe nietypowe sygnały, stwierdzili, że czeka ich odsiecz i ostatecznie wycofali się. Po wojnie mieszkańcy grodu postanowili upamiętnić bohaterski czyn chłopca. Na wieży ratusza umieszczono kamienną figurkę dobosza. Niestety w latach 80. ubiegłego stulecia rzeźba zniknęła w niewyjaśnionych okolicznościach. W roku 1999 zastąpioną ją nową figurką.
Zdjęcia Andrzej Pietruszka, 28 maja 2022 roku, Dzierżoniów
