Skalbmierz: w mieście Skarbimira, świętokrzyskie

Skalbmierz to niewielkie miasto w województwie świętokrzyskim, w powiecie kazimierskim (Kazimierza Wielka). W mieście mieszka około 1200 osób. Do najważniejszych zabytków miejscowości należy zaliczyć gotycki kościół pw. św. Jana Chrzciciela. Miasto usytuowane jest nad rzeką Nidzicą. Osada raczej nie jest celem wycieczek turystycznych, nie posiada dużo zabytków, ale jednak warto wspomnieć o niej kilka słów.

Co nieco o Skalbmierzu…

• miasto posiadało prawa miejska w latach 1342-1870, ponowne nadanie praw miejskich miało miejsce w roku 1927. Kiedyś osada nosiła nazwę Skarbimierz. W wyniku przekształceń językowych miejscowość uzyskała współczesną nazwę, czyli Skalbmierz;
• założycielem miasta jest niejaki Skarbimir – platyn (zarządca dworu królewskiego) Bolesława III Krzywoustego;
• w wieku XV oraz XVI osadę zaliczano do miast drugiej kategorii (taki status miało tylko dwa miasta: Kraków i właśnie Skalbmierz). Świadczy to o tym, że miasto odgrywało ważną rolę w ówczesnej Polsce;
• miasto nigdy nie miało murów miejskich, w razie najazdu nieprzyjaciela można było schronić się w kościele parafialnym, któremu nadano cechy obronne;
• W XVII stuleciu miasto strawił pożar, nieco później Skalbmierz nawiedziła epidemia dżumy. Osada ucierpiała mocno od najazdu wojsk szwedzkich, niszczona była też przez Węgrów czy Kozaków;
• Miasto posiada rynek w kształcie ćwierćkoła;

Kościół parafialny pw. Jana Chrzciciela

Pierwszy kościół w osadzie został wzniesiony w XII wieku. Była to romańska budowla. Obecna gotycka świątynia została wzniesiona w wieku XV. W kościele znajduje się ołtarz z początku XX stulecia. Jest on kopią ołtarza z roku 1626. W budowli można również zobaczyć obraz, który ukazuje scenę Pokłonu Trzech Króli. Dzieło zostało przywiezione z Petersburga, a jego autorem jest Jakub Jordaens – uczeń Rubensa.

Pomimo tego, że jest to kościół gotycki, posiada on również cechy romańskie. Obiekt wykonano z kamienia oraz ciosów kamiennych. Kościół wymaga natychmiastowej renowacji.

Stanisław ze Skalbmierza (1365-1431)

Stanisław ze Skalbmierza – teolog, prawnik, kanonik kapituły katedralnej na Wawelu, profesor i pierwszy rektor Akademii Krakowskiej.

Rynek

Miło i pożytecznie można spędzić wolny czas na Zalewie Skalbmierskim.

Zdjęcia Andrzej Pietruszka, 21 sierpnia 2021 r.