Dąbrowa Tarnowska – miasto najpiękniejszej synagogi w woj. małopolskim. Fotorelacja. Część I.

Dąbrowa Tarnowska to miasto powiatowe w województwie małopolskim. Drugi człon nazwy miejscowości wskazuje, że miejscowość leży nieopodal Tarnowa. Odległość pomiędzy dwiema miejscowościami to około 20 kilometrów. Do Dąbrowy Tarnowskiej od strony Tarnowa można bez problemu dostać się własnym środkiem transportu czy też busami, które odjeżdżają z przystanku autobusowego obok Kościoła Księży Misjonarzy (okolice tarnowskiego dworca kolejowego). Zapraszam do fotorelacji.

Synagogę, którą można zobaczyć na powyższym zdjęciu, zbudowano w XIX wieku według projektu architekta oraz inżyniera Abrahama Goldsteina. Podczas I wojny światowej dąbrowska bożnica zaznała uszkodzeń, ale w dwustoleciu międzywojennym została odnowiona. Właśnie w tamtym czasie do fasady obiektu dobudowano krużganki.

Podczas drugiej wojny światowej synagoga została zdewastowana przez hitlerowców, którzy potem przekształcili ją w magazyn. Po wojnie miejscowi Żydzi modlili się w jednym z bocznych pomieszczeń opisywanej budowli. Warto też wspomnieć, iż dąbrowscy Żydzi ubiegali się o odzyskanie prawa własności do synagogi. W latach 70. obiekt przejął Skarb Państwa. Na stronie internetowej Ośrodka Spotkania Kultur w Dąbrowie Tarnowskiej można przeczytać, że „…dokumenty potwierdzające zrzeczenie się przez Zarząd Główny Związku Religijnego Wyznania Mojżeszowego działki wraz z synagogą pochodzą z 11 maja 1971 roku. Zastrzeżono, że ma zostać przeznaczona na cele kulturalno-oświatowe. W 1972 roku profesor Wiktor Zin opracował projekt i dokumentację remontu oraz przebudowy synagogi na dom kultury. W głównej sali modlitewnej miała znajdować się obrotowa scena, służąca do wystawiania spektakli i prezentacji tanecznych. Prace rozpoczęto w połowie lat 70., a przerwane zostały reorganizacją administracji i służb konserwatorskich oraz brakiem źródeł finansowania. Wykopano jedynie kilkumetrową nieckę w sali głównej i postawiono las rusztowań. W 1976 roku dach pokryto blachą, zaprzestając jednocześnie dalszych prac…”. Brak dalszych prac remontowych doprowadziło do tego, że dąbrowska synagoga popadała w co raz większą ruinę. Groziło jej nawet zawalenie. 

W latach dwutysięcznych toczyły się batalie o uratowanie omawianego zabytku. Władze miasta ubiegały się o dotacje finansowe, ażeby odbudować obiekt. Udało się! Synagodze, po licznych perypetiach, przywrócono dawną świetność. W 2012 roku w budowli otwarto Ośrodek Spotkania Kultur, który ma na celu przybliżać historię miejscowych Żydów, jak również działać na rzecz dialogu między dwoma narodami – polskim i żydowskim. Synagogę w Dąbrowie warto zwiedzić, gdyż jest jej wnętrze wypełniają przepiękne malowidła, a jej widok zewnętrzny zapiera dech w piersiach. 

Zdjęcia Andrzej Pietruszka, informacje zostały zaczerpnięte ze strony Ośrodka Spotkania Kultur w Dąbrowie Tarnowskiej http://www.oskdabrowa.pl/historia. W części II poświęcę więcej uwagi innym zabytkom miasta Dąbrowa Tarnowska.