POZNAJ MNIE
Czaple Wielkie to duża wieś w powiecie miechowskim, w północnej części województwa małopolskiego. To bardzo malownicza osada, a szczególnie jesienią, gdy okoliczna przyroda „pofarbowana” jest w różnorakie kolory: czerwony, żółty, pomarańczowy itd. Jesień to „najweselsza” pora roku, a tegoroczna na dodatek jest bardzo słoneczna oraz ciepła.
Na najwyższym punkcie miejscowości usytuowany jest najstarszy zabytek, a mianowicie kościół pw. św. Bartłomieja Apostoła. To pierwsza pamiątka przeszłości Czapel Wielkich. Drugi zabytek wioski to dwór z XIX stulecia. Otóż do najważniejszych zabytków Czapel Wielkich należy zaliczyć kościół oraz dwór. Zapraszam na wirtualny spacer po Czaplach Wielkich.
Historycy twierdzą, że pierwszy kościół w Czaplach Wielkich stał już około roku 1440, ale był to drewniany obiekt. Nie wiadomo jednak, czy znajdował się on w tym samym miejscu, co obecna świątynia. Kościół, który możemy podziwiać dziś, zaczęto budować w roku 1523. Jego fundatorem jest Andrzej Pirocki. We wnętrzu kościoła znajduje się tablica fundacyjna, na której widnieje następujący napis: „PER ANDREA PYROCZKY CONSTRUKTA EST ECCELESIYA 1523”. Z zewnątrz budowla reprezentuje styl romański, a wnętrze jest barokowe. Ciekawie wygląda ołtarz główny. Umieszczono w nim obraz, na którym widnieje postać Bartłomieja Apostoła. Autorem dzieła jest krakowski malarz Wojciech Eliasz. Bardzo solidnie zostały wykonane drzwi wejściowe do świątyni, ozdobiono je orłami, które symbolizują państwo polskie. Zastanawia mnie tylko jedno, skoro fundator budowli miał na imię Andrzej, to dlaczego kościół nie jest pw. św. Andrzeja Apostoła? Dość ciekawa zagadka.
Obiekt został wybudowany dla rodziny Popielów w wieku XIX. Po wojnie budowla została znacjonalizowana. Do 2011 roku we dworze znajdowała się szkoła. Obecnie w nieruchomości prowadzone są prace budowlane. Być może obiekt jest w rękach prywatnych, ponieważ „obcy” ma zakaz wstępu na teren przydworski.
Tekst i zdjęcia Andrzej Pietruszka, 31 października 2021 roku
Czemu kościół pod wezwaniem św. Apostoła Bartłomieja, zadaje pytanie autor, a nie poświęcony św. Andrzejowi? Ta kwestia dziś już niedorostrzygnięcia. Być może fundator żywił tą postać szczególnym uznaniem lub nie wpadł na pomysł, żeby kościół nosił imię jego patrona – apostoła Andrzeja. Trzecia wersja – był bogaty, ale skromny. W każdym razie świątyń pod jednym i drugim wyzwaniem jest mało. Świątynia stara i jak każdy zabytek – piękna. Pałac też pełen uroku, zwłaszcza na fotografii, gdzie wygląda jakby we mgle. Skąd nazwa miejscowości, czyżby przylatywały tutaj czaple?.. 👍