Słupca, wielkopolskie

W mieście tulipanów i kotów

Słupca to miasto powiatowe we wschodniej części województwa wielkopolskiego, jest siedzibą gminy. Osada znajduje się przy linii kolejowej Warszawa-Poznań. Dlaczego nazwałem Słupcę miastem tulipanów i kotów? Miesiąc maj w roku 2023 rozpocząłem od wizyty w Słupcy. Każde miasto na wiosnę pięknieje, a przyroda na nowo odradza się. Uroku tej porze roku dodają niewątpliwie kwiaty, a są nimi m. in. tulipany. W Słupcy prawie na każdym kroku można było zachwycać się tulipanami: na skwerach, w parkach czy przy zwykłych uliczkach. Ich różnorakie kolory radowały moje oko, a jednocześnie zwiastowały, że wiosna jest w pełni. Tulipany jak gdyby „pokolorowały” tę osadę w wesołe i żywe barwy. Słupca to też miasto kotów. Przy kościele parafialnym czy dworcu kolejowym zaczepiały mnie bardzo przyjazne koty, które wręcz chciały „miziać się” i tulić się. Nie mogłem przejść obok nich obojętnie. To były bardzo miłe stworzenia. Koty i tulipany słupeckie stały się dla mnie osobiście symbolami tej wielkopolskiej osady.

Słupca to ciekawe miasto. Osobiście wydaje się mi, że jest przyjazne dla turystów. Przy każdym zabytkowym budynku znajduje się tabliczka, która informuje o jego historii. Niewątpliwie najważniejszym i najstarszym zabytkiem omawianej osady jest gotycki kościół parafialny pw. św. Wawrzyńca. Uwagę przykuwa również drewniany kościół pw. św. Leonarda, znajdujący się nieco na uboczu miasta. Ciekawie reprezentuje się kilka zabytkowych kamienic.

Nazwa miasta jest w miarę przejrzysta. Pochodzi ona od wyrazu „słup”. Słupca leżała ongiś przy ważnych szlakach handlowych, a słupy miały wskazywać kupcom właściwą drogę.

Słupca to miasto, którego historia sięga kilka wieków wstecz. W roku 1290 osadzie nadano prawa miejskie, a uczynił to Przemysł II. Słupca znajdowała się przy ważnych szklakach handlowych, co niewątpliwie sprzyjało jej rozwojowi. Miasto posiadało też prawo bicia monet. W latach 30. XIV wieku Słupca została zniszczona przez Krzyżaków. Odbudowa osady miała miejsce za czasów panowania Kazimierza Wielkiego. Postanowiono również o budowie murów obronnych. Nie zachowały się one do czasów współczesnych.  W wiekach późniejszych Słupcę dotknął najazd szwedzki, który przerwał jej dynamiczny rozwój.

W okresie rozbiorów Słupca była pod panowaniem rosyjskim. Na rynku słupeckim stała niegdyś cerkiew. Została ona rozebrana po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. Słupca znajdowała się niedaleko granicy z zaborem pruskim. Można uznać, iż była miastem granicznym.

Z omawianej osady pochodził Marcin ze Słupcy. Na jego cześć nazwano jedną z ulic miasta. Na jednym z budynków jest wmurowana tablica, która informuje przechodnia o tym, iż był on profesorem filozofii na Akademii Krakowskiej, poetą, doktorem dekretów, rektorem Szkoły Katedralnej w Poznaniu. Z tablicy tej wynika również, iż był założycielem Szkoły Parafialnej w Słupcy. Sprawował funkcję kanonika wileńskiego. Był proboszczem bytyńskim i wrocisewskim. Zmarł w roku 1462.

Zabytki Słupcy

Kościół św. Wawrzyńca z XV wieku

 

Kościół św. Leonarda, XVI wiek

Zajazd Pocztowy, XIX wiek

Muzeum Regionalne

Starostwo Powiatowe, XIX wiek, dawna komora celna

Budynek dawnego Starostwa Powiatowego, w czasie zaborów

Rynek miejski

Budynek banku

Zabytkowa kamienica

Grodzisko kultury łużyckiej na Jeziorze Słupeckim

Na stronie internetowej Gminy Miejskiej Słupca można przeczytać, że „…pierścień, widoczny z brzegu jeziora, stanowi pozostałość grodziska z okresu kultury łużyckiej, z okresu halsztackiego wczesnej epoki żelaza (750-400 pne).Wraz z otwartą osadą na brzegu jeziora i groblą – drogą łączącą osadę z grodem – stanowi najlepiej udokumentowany i przebadany przez archeologów z Muzeum Archeologicznego w Poznaniu w latach 1953-55 zespół osadniczy kultury łużyckiej porównywalny do założenia w Biskupinie. Nazywany jest popularnie także „kopcem szwedzkim”. Nazwa odnosi się do wydarzeń z czasów potopu szwedzkiego (XVII w.), kiedy to wojska szwedzkie obozowały w Słupcy. W roku 2011 grodzisko pierścieniowate wpisane zostało do rejestru zabytków.”

Grodzisko znajduje się po środku Jeziora Słupeckiego (tam gdzie widnieje lasek).

W Słupcy znajdowała się niegdyś synagoga. Została ona niestety przebudowana na budynek mieszkalny, tracąc jednocześnie pierwotne elementy. Ludność żydowską Słupcy zgładzono w obozach koncentracyjnych.

Biografia/źródła informacji

strona internetowa sadurski.com

strona internetowa galeriawielkopolska.com

Wikipedia

strona Polska Niezwykła

strona internetowa Gminy Miejskiej Słupca

Fotografie Andrzej Pietruszka, 1 maja 2023 r.

Warto przyjechać do Słupcy!

Autor: Andrzej Pietruszka