Na Szlaku Architektury Drewnianej woj. małopolskiego

Dwa ciekawe obiekty na Szlaku Architektury Drewnianej w województwie małopolskim

Kościół pw. św. Antoniego Opata w Męcinie

Męcina to wieś w południowej części województwa małopolskiego, w gminie Limanowa, w powiecie limanowskim. Przez osadę przebiega droga Limanowa-Nowy Sącz. Perełką omawianej wioski jest drewniany kościół pw. św. Antoniego Opata. Świątynia powstała w roku 1638. W XVIII stuleciu do obiektu dobudowano wieżę oraz kaplicę. Kościół pokryty jest blachą. Na wieży umieszczono zegar, jest to bardzo rzadki element wystroju zewnętrznego drewnianych budowli sakralnych. Świątynia posiada strop płaski. Malowidła pochodzą z roku 1888. Ołtarze reprezentują styl późnobarokowy, powstały one w wieku XVIII. W ołtarzu głównym umieszczono obraz, na którym można zobaczyć twarz Jezusa Chrystusa (dzieło w stylu Ecce Homo). W bocznych ołtarzach znajdują się obrazy, przedstawiające św. Antoniego oraz Matkę Boską Różańcową. Ciekawie prezentuje się ambona (o bardzo nietypowym kształcie), którą wykonano w wieku XVIII. Warto również zwrócić uwagę na barokową chrzcielnicę z XVII stulecia. Ładnie wyglądają organy. Nad chórem można zobaczyć wcześniejsze malowidła, które są gotyckie albo renesansowe. Świątynię otacza mur.

Cerkiew Najświętszej Marii Panny w Łosiu

Łosie to wieś we wschodniej części województwa małopolskiego, w powiecie gorlickim, w gminie Ropa. Najcenniejszym zabytkiem omawianej miejscowości jest cerkiew greckokatolicka. Budowlę wzniesiono w 1810 roku. W 1876 lub 1928 obiekt przebudowano (rozbudowano nawę oraz dobudowano dwie zakrystie przy prezbiterium). Świątynia prezentuje styl północno-łemkowski. Ściany cerkwi pobite są gontem. Dach pokryty jest blachą. Świątynię zwieńczono niewielkimi blaszanymi baniami. Wnętrze cerkwi udekorowano malowidłami z roku 1935. Najcenniejszy jest ikonostas z przełomu XVIII i XIX wieku. Ołtarze boczne są barokowe. Do roku 1947 cerkiew była użytkowana przez Łemków (ludność ta została w ramach akcji „Wisła” przesiedlona do ZSRR, jak również na zachodnie i północne tereny powojennej Polski). Po 1947 roku cerkiew przejęli katolicy obrządku łacińskiego. W latach dziewięćdziesiątych cerkiew powróciła do Łemków grekokatolików. Katolicy wybudowali nieopodal nowy kościół.

Podsumowanie

Przedstawione dziś dwa zabytkowe obiekty w województwie małopolskim są piękne i niepowtarzalne. Każda z omówionych świątyń na swój sposób prezentuje sztukę sakralną Małopolski. Jedna z nich ukazuje bogactwo chrześcijaństwa wschodniego, a druga natomiast zachodniego. Nie mniej jednak, drewniane świątynie cechuje kunszt oraz niezwykła precyzyjność wykonania. Drewno jest, moim zdaniem, materiałem magicznym. Gdy wejdzie się do wnętrza takich budowli, to od razu czuć niepowtarzalny zapach surowca, z którego zostały one wykonane. Naszych przodków cechowała głęboka wiara w Boga. Bez niej nie powstałyby napełnione duchowością tak wspaniałe perełki sakralne. Kościół w Męcinie czy cerkiew w Łosiu warto zwiedzić. Opisane tutaj budowle są naszym wspólnym dobrem, o które należy dbać. To nasz święty obowiązek! Każda ze świątyń ma swoją długą i ciekawą historię. Przedstawione świątynie odwiedziłem w ramach Otwartego Szlaku Architektury Drewnianej, który w tym roku był dostępny dla turysty do końca sierpnia.

Zdjęcia Andrzej Pietruszka, sierpień br., informacje na podstawie tablic informacyjnych przy świątyniach.