Maków Podhalański to miasto w powiecie suskim województwa małopolskiego. Jest siedzibą gminy. Osada leży przy linii kolejowej z Krakowa do Zakopanego. Maków Podhalański położony jest w Beskidzie Średnim, zwanym również Makowskim. Duża część miasta znajduje się w dolinie rzeki Skawa, natomiast kilka makowskich przysiółków powstało na okolicznych wzniesieniach.
Dzieje Makowa Podhalańskiego zostały ciekawie przedstawione na stronie Sakralne Dziedzictwo Małopolski, link do strony https://sdm.upjp2.edu.pl/miejscowosci/makow-podhalanski. Jeżeli ktoś chciałby tam zajrzeć i zapoznać się z historią omawianej osady, to szczerze polecam.
Nazwa miasta pochodzi prawdopodobnie od imienia chłopa zasadźcy Maka. Zasadźca był w średniowiecznej Polsce osobą, która zajmowała się organizacją osad, które zakładano na prawie niemieckim. Inne źródła podają, że nazwa miejscowości pochodzi od maków, czyli mamy tutaj aspekt roślinny. W herbie osady możemy zobaczyć maki.
W przeszłości w Makowie Podhalańskim popularne było hafciarstwo. Haft makowski koncentrował się w dużej mierze na motywach roślinnych.
Zabytkowe budowle
Maków Podhalański nie posiada dużo zabytków. Jest to raczej senne miasteczko, które funkcjonuje w swoim niepowtarzalnym rytmie. Większość zabytkowych budowli pochodzi z okresu zaboru austriackiego. Stwierdzić zatem można, iż podobną architekturę możemy spotkać w Krakowie, Przemyślu czy we Lwowie.
Izba Regionalna im. Emila Wacyka
Budowla powstała pod koniec XIX stulecia. Obecnie mieści się tam biblioteka oraz izba regionalna. Potocznie budynek ten jest nazywany „paczosówką”, ponieważ został on wzniesiony dla Aleksandra Rittera z Paczkowskich.
Galeria z rzeźbami, właściciel Mieczysław Głuch
Drewniana willa
Kapliczka z 1845
Pozostałości Huty Maurycy, XIX wiek
Kościół Przemienienia Pańskiego, 1697-1701, wielokrotnie rozbudowywany
Obecnie pełni funkcję Sanktuarium Matki Bożej Królowej Rodzin.
Rynek w Makowie Podhalańskim
Kamienica z 1893
Dworzec kolejowy, czasy austriackie
Zdjęcia Andrzej Pietruszka, 21 stycznia 2023 r.