Dom Długosza w Nowym Korczynie, świętokrzyskie

Dom Długosza usytuowany jest przy rynku nowokorczyńskim. Jest to budowla murowana, która posiada jedno piętro oraz jest podpiwniczona. Obiekt ten jest cichym świadkiem ważnych wydarzeń, które miały miejsce w omawianej świętokrzyskiej osadzie. Budowla posiada olbrzymią wartość historyczną oraz naukową. Piwnice oraz przyziemia datowane są na rok 1300. W okresie późniejszym (wiek XVI) obiekt rozbudowano. Parter oraz piwnice posiadają sklepienie kolebkowe. Obecnie dom ten jest w rękach prywatnych (jest własnością Państwa Lirów). Opisywany obiekt związany jest ściśle z kronikarzem Janem Długoszem. Zapraszam do zapoznania się z historią tej budowli.

Dom Długosza to jedna z najstarszych budowli średniowiecznych na terenie państwa polskiego. Kamienica była własnością ojca słynnego dziejopisarza. Od wieku XIII w tej budowli istniała szkoła parafialna, do której uczęszczał kronikarz Jan Długosz. Jego ojciec był starostą nowokorczyńskim. Rodzina Długoszów mieszkała na miejscowym zamku, który, niestety, nie dotrwał do dnia dzisiejszego. Omawiany Dom nazywano też Akademią. Jan Długosz uczęszczał do niej w latach 1421-28. Owa Akademia współpracowała z Akademią Krakowską. Król Zygmunt Stary chętnie wspierał finansowo szkołę w Nowym Korczynie. Stefan Batory sprowadził do omawianej instytucji nauczyciela z Krakowa. W roku 1691 w Nowym Korczynie założono kolonię akademicką Uniwersytetu Jagiellońskiego. Królowie szczodrze kładli pieniądze na rozwój owej szkoły. Od 1971 roku obiekt znajduje się na liście zabytków województwa świętokrzyskiego. Natomiast od 1941 roku Dom jest w posiadaniu Państwa Lirów. Warto dodać, iż budynek ten jest w złym stanie technicznym. Właścicieli nie stać na kompleksowy remont budowli. Oszacowano, że odnowa pochłonęłaby kilka milinów złotych. Lirowie permanentnie zwracają się o pomoc w renowacji Domu Długosza, ale ciągle uzyskują decyzję odmowną. Na parterze funkcjonuje sklep Państwa Lirów oraz Izba Pamięci poświęcona postaci Długosza. Z artykułów prasowych można dowiedzieć się, iż stan techniczny budynku jest bardzo zły: przecieka dach, a w piwnicach cały czas stoi woda (jej pompowanie nic nie daje). Dom Długosza chciano nawet zburzyć, a na jego miejscu wybudować market. Właściciele proszą o pomoc finansową turystów, którzy licznie odwiedzają Nowy Korczyn. Zebrane pieniądze pozwalają jedynie na powierzchowne zabezpieczanie owego budynku. Miejmy nadzieję, iż Dom Długosza odzyska jeszcze swoją świetność. Może znajdą się jacyś hojni mecenasi? Oby tak się stało!

Opracowanie na podstawie:

• informacji zamieszczonej na Domu Długosza;
• artykułu „Uratują zabytek czy będzie… supermarket? Dom Długosza w Nowym Korczynie, jedna z najstarszych budowli w Polsce rozsypuje się!”, strona internetowa „Echo Dnia”, autor Magdalena Smoręda, 2021 r.;
• artykułu „Dom Długosza, zwany Akademią”, autor Agnieszka Dziarmaga, czasopismo „Niedziela”, nr 14, 7.04.2019;

Foto Andrzej Pietruszka, 18.10.2024 rok

Fotografie